A Lưới – một huyện miền núi nằm ở biên giới phía tây của tỉnh Thừa Thiên Huế. Thiên nhiên cung cấp vô vàn sản vật, nguồn nguyên liệu độc lạ để chế biến nên những món ăn dân dã, mang đậm bản sắc văn hóa vùng miền. Sùng Tre là tên gọi của một món đặc sản của miền núi A Lưới. Sản vật quý hiếm này chính là nguyên liệu độc đáo tạo nên phong vị núi rừng trong từng món ăn của người dân bản.
Danh mục nội dung
Đặc trưng ẩm thực A Lưới
Nằm dọc theo dãy Trường Sơn hùng vĩ, những bản làng A Lưới nép mình trong các thung lũng, được núi rừng chở che, bao bọc. Nơi đây tập trung rất đông đồng bào các dân tộc thiểu số cùng sinh sống như Tà Ôi, Cơ Tu, Pa Cô, Pa Hy…. Nhờ đó nếp sinh hoạt, đặc sản của người đồng bào cũng vì thế mà gần gũi, hài hòa với thiên nhiên.
Những ai đã từng một lần đặt chân đến vùng đất A Lưới đều phải thốt lên bởi sự độc đáo của ẩm thực nơi đây. Văn hóa ẩm thực thấm đượm hương vị của đất trời thiên nhiên. Những món ăn truyền thống của người đồng bào được kết tinh qua nhiều thế hệ người bản xứ, chứa đựng hành trình sống lâu đời của người con dân bản. Để chế biến được món ăn truyền thống ngon đúng vị, bạn phải là người bản địa hoặc thật sự am hiểu về bản sắc văn hóa vùng đất này.
Những món ăn độc lạ ở miền sơn cước luôn tạo ra sức hút đặc biệt với lữ khách vãng lai. Ai đã từng ghé qua A Lưới đều muốn được thưởng thức các món ăn mang đậm hương vị đặc trưng của núi rừng.
Nếu bạn hợp vị chắc hẳn bạn sẽ ghiền hương vị món ăn miền sơn cước để mong muốn tìm về thưởng thức cho bằng hết các món ngon núi rừng. Món sùng tre nướng ống hẳn là món ăn lạ vị mà những người thử lần đầu sẽ khá e dè không dám đụng đũa nhưng nếu ăn được hẳn là bạn sẽ xuýt xoa thương nhớ.
Giới thiệu về sùng tre
Sùng tre là đặc sản vùng cao A Lưới vì thế người Cơ Tu, Pa Cô… đều có nhiều món ăn ngon được chế biến từ sùng tre. Huế vào đông, mưa lạnh phủ giăng khắp núi đồi và đây cũng là mùa mà những người dân miền sơn cước bắt đầu cho chuyến hành trình băng rừng vượt suối, len lỏi vào khắp cánh rừng lồ ô để bắt sùng tre.
Có những người chuyên đi bắt sùng tre khi vào mùa nhưng cũng có những người trên đường làm nương rẫy ngang qua rừng lồ ô vì thèm dư vị ngon ngọt từ sùng tre mà rẽ hướng sang cánh rừng để lần tìm đám sùng tre đang ẩn mình trong những cây măng già đang chờ ngày thoát xác.
Sùng tre thường nằm ẩn mình trong những cây tre non, chúng sống ký sinh trong thân tre để hút chất dinh dưỡng của cây tre non và sống, đợi chờ ngày để hóa thân thành bướm. Sùng tre chỉ nhỏ bằng đầu đũa, thuôn dài khoảng bằng 2 đốt ngón tay, thân hình trắng muốt. Da của sùng tre dày, không thể nhìn xuyên được nội tạng, dọc thân sùng trẻ có các chấm đen.
Sùng tre chỉ sinh sôi nảy nở trong thời gian ngắn khoảng từ tháng 9 đến tháng 10 nên được xem là món đặc sản hiếm của núi rừng A Lưới. Sùng tre nhìn bằng mắt thường khá giống với sâu chít của các tỉnh miền núi phía Bắc. Tuy nhiên sâu chít chỉ dùng để ngâm rượu, còn sâu tre sẽ được mua về chế biến thành các món ăn.
Đặc sản của đồng bào vùng cao A Lưới
Sùng tre có mùi thơm béo, khi chế biến sùng tre sẽ giòn ngon, béo ngậy vô cùng hấp dẫn. Thử một lần sẽ khiến bạn muốn ăn hoài ăn mãi thành nghiện từ hồi nào không hay.
Cách săn lùng sùng tre
Để săn lùng sùng tre, cần tìm kiếm những cây tre non còi cọc, bên ngoài ống sẽ có những nốt chấm. Chỉ cần nhìn bằng mắt thường cũng có thể biết ngay sùng đang ẩn mình bên trong. Một ống tre lồ ô có khi chỉ có vài con sùng trú bên trong nhưng cũng có khi lên đến vài chục con.
Sơ chế sùng tre
Khác với những loại sùng đất thường xuất hiện nhiều vào mùa hè, có phần ruột màu đen, khi sơ chế phải nặn bỏ đi và rửa thật kỹ để sạch hết đất cát trong miệng sùng. Sùng tre do ẩn mình trong thân lồ ô nên cực kỳ sạch, chỉ cần rửa sơ qua với nước suối rồi để thật ráo nước là có thể chế biến các món ăn ngon.
Chế biến món ngon từ sùng tre
Nhắc đến nguyên liệu đặc biệt này, có rất nhiều cách để chế biến món sùng tre. Từ món rang lá chanh, nướng lá chuối thì ngon nhất vẫn là nướng ống. Món sùng tre thường không nêm nếm nhiều gia vị để giữ được trọn vẹn độ ngon ngọt tự nhiên của món ăn.
Sùng tre được cho vào ống thêm chút muối và ít kiệu đập dập là xong. Dùng lá chuối bịt kín miệng ống và nướng trực tiếp trên than hồng. Xoay tròn ống vài ba lần đến khi mùi thơm thoang thoảng bốc lên tức là sùng tre đã được nướng chín.
Đổ sùng tre ra phiến lá dong xanh rì, những con sùng màu trắng sữa, mềm mịn đã chuyển sang màu vàng ươm. Sùng tre nhìn có vẻ khô cứng nhưng khi ăn lại mang đến cảm giác mềm ngọt. Khi ăn gắp sùng tre cho vào miệng, cắn nhẹ sẽ nghe tiếng “bụp” phát ra nhè nhẹ, nước thịt ngọt túa ra trong miệng vừa thơm mùi sữa thơm lừng vừa béo ngậy vấn vương hoài nơi đầu lưỡi.
Chiều hè ngồi bên hiên nhà hóng gió, thưởng thức món đặc sản vùng cao và nhâm nhi chén rượu đoác của dân bản. Còn gì tuyệt vời hơn khi được nghe tiếng suối róc rách từ xa vọng lại, nhâm nhi miếng sùng tre giữa núi rừng bảng lảng màu sương khói, phảng phất mùi cây cỏ tinh khiết khiến tâm hồn trở nên thư thái, thanh tao vạn lần.
